Kırgız bir yazar olan Cengiz Aytmatov kimdir? Selvi Boylum Al Yazmalım, Gün Olur Asra Bedel ve Cemile gibi önemli yere sahip olan eserleri kaleme almış olan çevirmen ve bir gazetecidir. Cengiz Aytmatov; Türkiye’de en çok okunan yabancı yazarlardan birisidir. Aynı zamanda Kırgızistan eski dış işleri bakanı Askar Aytmatov’un babası ve UNESCO ile NATO’da Kırgızistan temsilcisi olarak görev yapmıştır.
Cengiz Aytmatov; 12 Aralık 1928 tarihinde Kırgızistan Talas’ta dünyaya gelmiştir. Annesi bir tiyatro sanatçısı, babası da bir devlet adamıydı. Babası Torekul Aytmatov, Kırgızistan’da dönemin önemli siyasi figürleri arasındaydı. Hatta Burjuva Milliyetçisi olma suçundan 1937 yılında Moskova’da tutuklanmıştır. Bundan 1 yıl kadar sonra da kurşuna dizilmiş ve öldürülmüştür.
Cengiz Aytmatov, öğrenimine bir Sovyet okulunda başlamıştır. Ancak ailesinin geçim sıkıntısı sebebiyle iş hayatına erkenden atılması gerekmiştir. Hatta boşlamış olan bir devlet memuru görevine henüz 14 yaşında iken talip olmuştur. Burada vergi tahsildarı ve tarım makine sayımları gibi görevlerde çalışmıştır.
Cengiz Aytmatov; 1964 yılında Kırgız Enstitüsü’nde veterinerlik bölümünde okumaya başlamıştır. Bir süre sonra da bu bölümden ayrılmıştır. Moskova’daki Maxim Gorky Edebiyat Enstitüsü’ne giriş yapmıştır. Cengiz Aytmatov; 1956 ve 1958 yılları arasında Moskova’da eğitimini tamamlamıştır. Ardından Pravda isimli kentte 8 yıl boyunca çalışmıştır. Ardından da bir yazar olarak hayatını devam ettirmeye karar vermiştir.
Cengiz Aytmatov Kariyeri
1952 yılında ilk eseri yayınlanmıştır. İlk olarak dergilerde yayınlanmış olan eserleri sonrasında kitap yazmaya da başlamıştır. İlk kitapları Beyaz Yağmur, Selvi Boylum Al Yazmalım ve Cemile olmuştur. Bu kitaplar dünyanın birçok yerinde de yayınlanmıştır. Böylece Cengiz Aytmatov, tanınan yazarlardan birisi haline gelmiştir. Hatta Cengiz Aytmatov’un Selvi Boylum Al Yazmalım eseri Türk sinemasına uyarlanmıştır. Ardından yazmış olduğu Gün Olur Asra Bedel isimli eser ise 1998 yılında Rusya’da sinemaya aktarılmıştır.
Cengiz Aytmatov, 1957 yılında Sovyet Yazarlar Birliği’ne kabul edilmiştir. 1963 yılında Lenin Ödülü’ne layık görülmüştür. Cengiz Aytmatov, UNESCO ve NATO Kırgızistan delegeliği görevini de yerine getirmiştir. Baltık Ülkeleri Birliği’nde de Kırgızistan temsilcisi olarak yer almıştır. Kırgızistan Dışişleri Bakanı olarak ta görev yapmıştır.
Cengiz Aytmatov Ölümü
Son olarak Cengiz Aytmatov’un eserleri 100 ve üzerinde farklı dile çevrilmiştir. Kırgızistan’ın yetiştirmiş olduğu en önemli edebiyatçılardan birisi olmuştur. Cengiz Aytmatov, 16 Mayıs 2008 tarihinde Tataristan Kazan’da böbrek yetmezliği teşhisi ile hastaneye kaldırılmıştır. Ardından Almanya’da tedavi gören Cengiz Aytmatov, 10 Haziran 2008 tarihinde hayata veda etmiştir.
